fot. Konrad Kosacz/elblag.net
Ta zabytkowa willa została wybudowana w XVIII wieku przez rodzinę Baumgartów. Dziś klasycystyczny pałacyk, choć nosi ślady świetności, przypomina ruinę. W przyszłości odrestaurowany obiekt ma służyć elblążanom, jako ośrodek edukacyjny. Pozyskanie środków na renowację to największy problem właścicieli obiektu. Na jakim etapie prowadzone są inwestycje obecnie?
Pałacyk przeżywał swój złoty okres za czasów familii Baumgartów - znanych w całej Europie producentów świec i mydła. Budowlę w kolejnych latach przejął ród Tiessenów. Po II wojnie światowej w obiekcie znajdował się Zamechowski Dom Kultury, później organizacje rządowe. Od roku 2001 właścicielem budynku jest Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Elblągu. Wtedy też rozpoczęto realizację planu renowacji obiektu. Zakres prowadzonych prac wskazuje na sukcesywną odnowę budowli. Do najważniejszych prac remontowych zalicza się:
2003 r. – wykonanie remontu więźby dachowej, odtworzenie stolarki dachowej;
2005 r. – podnoszenie werandy zachodniej wraz z kolumnami i stropami, stabilizacja konstrukcji;
2007 r.– kompleksowa termomodernizacja;
2010 r. – opracowanie ekspertyzy technicznej elementów konstrukcyjnych portyku na elewacji zachodniej;
wykonanie ekspertyzy geotechnicznej budynku;
2012 r. – opracowanie projektu budowlanego dotyczącego kanalizacji deszczowej i drenażu, instalacji elektrycznej, ekspertyzy konstrukcyjnej i projektu wzmocnienia konstrukcji.
Jak podaje dyrektor Szkoły im. Bogdana Jańskiego, pani Iwona Ciesielska: w 2013 roku szkoła planuje złożyć wniosek na określony etap remontu, tj. renowację, konserwację portyku oraz powiązanych z tym prac budowlanych. Koszt prac remontowych wyceniany jest na 600 tysięcy złotych. W bieżącym roku prace remontowe obejmą elewację i polegać będą na rekonstrukcji i konserwacji kamiennych elementów.
- Odrestaurowany Pałacyk będzie służył elblążanom, jako ośrodek edukacyjny. Będzie to miejsce działalności społeczno-kulturalnej, otwarte na wszelką inicjatywę oświatową dla społeczności elbląskiej. Planowana jest tam organizacja wystaw, odczytów, seminariów, warsztatów. Docelowo w Pałacyku będzie mieścił się również Instytut Współpracy Regionalnej i Transgranicznej Morza Bałtyckiego. Prace remontowe, które muszą jeszcze być wykonane i związane z tym koszty wskazują, że nie będzie to najbliższy czas. Obiekt jest niezwykle cenny dla naszego miasta z uwagi na jego historię. Wariant sprzedaży nie jest brany pod uwagę – komentuje mgr Iwona Ciesielska.
Szkoła im. Bogdana Jańskiego ubiega się o dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jak dodaje mgr Ciesielska: - Najbliższy termin złożenia wniosku jest w listopadzie 2013 roku. Czas pokazuje, że ubieganie się o duże zakresy prac i związane z tym wysokie kwoty dofinansowania nie przekładają się na realia pozyskania tych funduszy.
O opinię na temat obecnego stanu technicznego Pałacyku poprosiliśmy panią Joannę Klupczyńską, pełniącą obowiązki Miejskiego Konserwatora Zabytków.
- Z materiałów w posiadaniu Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków wynika, że największy problem stanowi portyk w elewacji zachodniej, który mimo przeprowadzonych wcześniej prac wzmacniających osiada i jest odsunięty od budynku. Niezbędne będzie przeprowadzenie prac rozbiórkowych portyku, ponowne wzmocnienie konstrukcji i jego ponowny montaż. W złym stanie są elewacje zachodnia i południowa: uszkodzenia detali kamiennych, sztukatorskich, tynków, elementów metalowych. Stolarka okienna wymaga poprawek, wskazane jest otynkowanie kominów. Renowacji wymagają wnętrza. Do tej pory wyremontowano dach, przywracając mu historyczną formę, znaną z przekazów ikonograficznych, wstawiono okna połaciowe, wymurowano nowe kominy z cegły klinkierowej, wykonano nową stolarkę, wyremontowano elewacje wschodnią i północną, wykonano instalację ogrzewania, wzmocniono i podniesiono portyk. Brak funduszy zatrzymał prace. Przerwa jest bez wątpienia niekorzystna dla obiektu, wpływa na pogorszenie jego stanu. Właściciel zdaje sobie sprawę z konieczności dokończenia remontu i stara się o pozyskanie środków finansowych na ten cel. Na wymieniony zakres prac została przyznana dotacja w wysokości 112.195,95 zł (70 % zapotrzebowania) i zostaną one zrealizowane w najbliższym czasie â do 31.10.2013 r.
Pałacyk od 2003 roku figuruje w rejestrze zabytków, pozyskanie środków na renowację to żmudny i trudny proces. We wnętrzu obiektu zachowały się rzeźbione sufity, historyczne kominki i piece oraz drewniane schody, wszystkie te elementy wymagają renowacji.